آیین اخلاقی
امروز، نیاز به آیین اخلاقی (Code of Ethics) حرفه ای در رشته های مهندسی و تکنولوژی بیش از گذشته احساس می گردد. پیشرفت ها و دستاوردهای تکنولوژی طی قرن گذشته و ادامه روند پرشتاب آن در آینده هر چند رشد و گسترش شگفتی آوری را همراه داشته، آسیب های جدی و جبران ناپذیری نیز بر محیط زیست و کیفیت زندگی وارد ساخته و آیین اخلاقی، فرهنگ و محیط اجتماعی انسان را به شدت مورد تهدید قرار داده است.
با توجه به برنامه توسعه کشور و طرحهای عمرانی متعدد و سرمایه گذاری عظیم در آن ها، مهندسان مشاور کشور رسالت مهمی در تهیه و نظارت بر اجرای طرحها و توسعه ملی به عهده دارند و در جایگاهی قرار گرفته اند که نه تنها باید منافع ملی و سلامت محیط زیست کشور را مد نظر داشته باشند، بلکه باید حقوق کارفرمایان، پیمانکاران، کارکنان و گروه های کارشناسی و مهندسی را نیز محترم شمرده، از آن دفاع نموده و از راه یافتن فساد در حرفه مهندسان مشاور جلوگیری کنند.
از این رو مهندسان مشاور کشور بایستی در چارچوب ضوابط اخلاقی روشن و شفافی که رعایت آنها موجب توسعه و کمال آنان و حرفه مهندسین مشاور در کشور میگردد، فعالیت کنند.
در این راستا، شورای مدیریت جامعه مهندسان مشاور ایران در خردادماه 1383 کمیتهای را برای تدوین استراتژی جامعه و آیین اخلاق حرفه ای مهندسان مشاور تعیین نمود.
کمیته مذکور ابتدا افراد، سازمان ها و گروه هایی را که حقوق آنان بایستی از سوی مهندسان مشاور مورد توجه و احترام قرار گیرد، تعریف نمود و بر این اساس در تدوین آیین اخلاق حرفه ای مهندسان مشاور، علاوه بر حفظ منافع ملی، محیط زیست و فرهنگ، توجه به حقوق کارفرمایان، حرفه مهندسی مشاور و هر یک از اعضا و کارکنان آنها را نیز لازم شمرد.
آیین اخلاق حرفه ای جامعه مهندسان مشاور حول پنج محور اساسی به شرح زیر تدوین گردیده است:
۱ـ تعهدات مهندسان مشاور نسبت به منافع ملی، محیط زیست و فرهنگ.
۲ـ تعهدات مهندسان مشاور نسبت به کارفرمایان.
۳ـ تعهدات مهندسان مشاور نسبت به حرفه مهندسی مشاور.
۴ـ تعهدات مهندسان مشاور نسبت به یکدیگر.
۵ـ تعهدات مهندسان مشاور نسبت به کارکنان و سهامداران خود.
تعهدات مربوط به هر یک از محورهای پنجگانه فوق در سه سطح به شرح زیر تدوین گردیده است:
۱ـ اصول بنیادین اخلاق حرفه ای
اصول و ارزش های اخلاقی است که جنبه آرمانی دارند. دستیابی و تحقق کامل این اصول مقدور نیست. تنها میتوان در جهت آنها تلاش کرد و به آنها نزدیک شد.
سایر اصول و معیارها و دستورات اخلاقی، از این اصول بنیادین نشأت گرفته و راههای تحقق و نزدیک شدن آنها به شمار می روند.
۲ـ معیارهای اخلاق حرفه ای
حداکثر سطح اخلاقی رفتار حرفه ای است که مهندسان مشاور تحقق آن را ممکن می دانند و برای آن می کوشند. این معیارهای اخلاقی، وسیله دستیابی یا نزدیک شدن به اصول بنیادین یا آرمانهای اخلاقی می باشند.
۳ـ اصول بنیادین اخلاق حرفه ای
حداقل سطح اخلاقی رفتار حرفهای است که عدول از آنها موجب تنبیه انضباطی میشود. در ابتدا، قبل از ورود به محورهای پنجگانه و سطوح سه گانه فوق، ارزش های اخلاقی مورد نظر جامعه مهندسان مشاور ایران ارائه گردیده است.
منظور از ارزش های اخلاقی، موازینی است که این جامعه برای تعریف و تبیین خوب از بد و درست از نادرست استفاده می کند.
لازم میداند از اعضای کمیته تدوین استراتژی جامعه و آیین اخلاق حرفه ای مهندسان مشاور، آقایان عطاالله آیت الهی، محمدحسین بنی اسدی، محمد علی حامدی، محمدرضا حسینی، مرتضی حقوقی، محمود سیار، سهراب مشهودی، ادموند میرزاخانیان و تیمور هنربخش و همچنین کارشناس کمیته آقای منصور شریفی که در تمامی مراحل تنظیم و تدوین آیین نامه اخلاق حرفه مهندسان مشاور شرکت فعال داشتند، تشکر نماید.
شرکت کاسون امیدوار است این آیین حرفه ای به ارتقای سطح اخلاقی فعالیت های مهندسان مشاور کشور، اعتلای حرفه مهندسی و پیشرفت و کمال مهندسان و کارشناسان و در نهایت توسعه و اعتلای کشور بیانجامد.
جامعه مهندسان مشاور ایران بهمن ماه 1384